Termin porodu

Czas trwania ciąży jest różny w zależności od tego czy liczony jest od dnia koncepcji czyli zapłodnienia czy też od pierwszego dnia ostatniej miesiączki. Czas trwania ciąży u ludzi liczony od dnia zapłodnienia wynosi 266 dni czyli 38 tygodni lub lub 9 i 1/2 miesiąca księżycowego (miesiące po 28 dni). Jednak w związku z faktem, że u ponad 2/3 kobiet nie znana jest data zapłodnienia, dlatego określając termin porodu uwzględnia się pierwszy dzień ostatniej miesiączki. Czas trwania ciąży liczony od pierwszego dnia ostatniej miesiączki jest dłuższy i wynosi około 280 dni czyli 40 tygodni lub 10 miesięcy księżycowych ale jedynie u kobiet, które mają 28 dniowe cykle miesiączkowe.

Większość, bo aż 2/3 kobiet nie rodzi jednak dokładnie w wyznaczonym terminie porodu, który może nastąpić nieco wcześniej (8-10 dni przed planowanym terminem) lub nieco później (8-10 dni po planowanym terminie). Z najróżniejszych powodów jedne dzieci w pełni dojrzewają szybko i mogą urodzić się już w 38 tygodniu, a te najwolniej dojrzewające dopiero w 42 tygodniu. Najzupełniej prawidłowy poród może odbyć się zatem w jednym z czterech tygodni przytoczonego zakresu normy. Poród u 95% kobiet, u których termin porodu wyznaczono na np. 8.II.1999 może wystąpić w zakresie od dwóch tygodni przed 8.II.1999 roku do dwóch tygodni po tej dacie, jeśli ciąża będzie rozwijała się prawidłowo. Zatem porody najszybciej dojrzewających dzieci rozpoczną się w połowie stycznia a najwolniej - w ostatnim tygodniu lutego. Od razu należy przypomnieć, że około 4-6% kobiet urodzi swoje dzieci w jednym środkowym dniu, tj. 8.II.1999 roku natomiast około 60 kobiet urodzi w pierwszych dwóch tygodniach lutego.

Każda ciężarna powinna zapytać położnika, kiedy najwcześniej może określić, w którym z tych czterech tygodni odbędzie się jej indywidualny poród. Konieczność dokładnego określenia terminu porodu wynika z faktu, po terminie płody są narażone na duże niebezpieczeństwo związane z wygasaniem czynności łożyska i jego niewydolnością.

Aby obliczony terminu porodu był możliwie najbardziej wiarygodny, lekarz prowadzący ciążę wykorzystuje dla jego potwierdzenia wszystkie istotne informacje, które dostarcza przebieg samej ciąży.

Ustalenie terminu porodu można określić na podstawie:

• Pierwszego dnia ostatniej miesiączki - reguła Naegelego
• Dnia zapłodnienia
• Dnia skoku podstawowej temperatury ciała
• Stwierdzenia dodatniego testu ciążowego
• Daty wystąpienia pierwszych ruchów płodu
• Wysokości dna macicy

Termin porodu na podstawie pierwszego dnia ostatniej miesiączki

Obliczając termin porodu posługujemy się regułą Naegelego, która uwzględnia pierwszy dzień ostatniej miesiączki oraz długość cyklu.

Termin porodu=pierwszy dzień ostatniej miesiączki + 7dni - 3miesiące + 1rok +/- X dni

X dni= różnica dni cyklu kobiety od cyklu wzorcowego 28 dniowego

W cyklu fizjologicznym owulacja a zatem i zapłodnienie powinno nastąpić 14 dni przed terminem spodziewanego kolejnego krwawienia miesiączkowego. W związku z tym przy cyklu 26-dniowym termin porodu przesuwa się o 2 dni do przodu (kobieta rodzi wcześniej w porównaniu do cyklu 28 dniowego), a w razie cyklu 32-dniowego o 4 dni do tyłu czyli kobieta rodzi później w porównaniu do cyklu 28 dniowego.

Termin porodu na podstawie daty zapłodnienia

Wyliczenie terminu porodu jeżeli ciężarna dokładnie zna datę poczęcia jest bardzo łatwe. Wiedząc że ciąża trwa 266 dni od chwili zapłodnienia wystarczy dodać do podanej daty odjąć 3 miesiące i 7 dni.

Termin porodu=data zapłodnienia - 7 dni - 3 miesiące + 1 rok

Termin porodu na podstawie skoku podstawowej temperatury ciała

Podstawową temperaturę ciała mierzy się rano przed wstaniem z łóżka w jamie ustnej, w odbycie lub w pochwie po co najmniej 6 godzinnym odpoczynku nocnym. Ponadto należy wykluczyć choroby przebiegające z podwyższeniem temperatury.

Podstawowa temperatura ciała jest w fazie wzrostowej o 0,5°C niższa, zwykle poniżej 37°C niż w fazie wydzielniczej, w której jest zwykle powyżej 37°C. W przypadku cyklu 28 dni skok temperatury, związany z działaniem progesteronu, o 0,5°C następuje zwykle 13-14 dnia cyklu tj około 1 dnia po owulacji. W przypadku kiedy dojdzie do zapłodnienia i rozwija się ciąża podwyższona temperatura ciała utrzymuje się nadal powyżej 37°C przez co najmniej 16 dni. Do wyliczenia terminu porodu przyjmuje się zatem dzień skoku temperatury ciała.

Termin porodu na podstawie dodatniego testu ciążowego

Stwierdzenie dodatniego testu ciążowego, który najwcześniej stwierdza się około 7-14 dnia po spodziewanej miesiączce może jedynie upewnić lekarza co do terminu porodu wyznaczonego innymi metodami.

Termin porodu na podstawie pierwszych ruchów płodu

Pierwsze ruchy płodu odczuwane są przez:

• pierwiastki pod koniec 20 tygodnia (koniec 5 miesiąca)
• wieloródki pod koniec 18 tygodnia (między 4-5 miesiącem)

Jednak dość często wieloródki odczuwają pierwsze ruchy płodu już pod koniec 16 czy 17 tygodnia ciąży a pierwiastki często nie potrafią podać daty wystąpienia pierwszych ruchów płodu. Ponadto wiele kobiet często traktuje za ruchy płodu np ruchy jelit.

Termin porodu na podstawie wysokości dna macicy

Wysokość dna macicy zmieniająca się w poszczególnych tygodniach ciąży ma mniejsze znaczenie dla określenia terminu porodu. Poniżej przedstawiamy jak kształtuje się wysokość dna macicy w poszczególnych tygodniach ciąży:

• koniec 16 tygodnia - 1-2 palce ponad spojeniem łonowym
• koniec 20 tygodnia - 2-3 palce poniżej pępka
• koniec 24 tygodnia - na wysokości pępka
• koniec 28 tygodnia - 2-3 palce powyżej pępka
• koniec 32 tygodnia - w połowie odległości pomiędzy pępkiem a wyrostkiem mieczykowatym (dolna część mostka)
• koniec 36 tygodnia - przylega do łuków żebrowych
• koniec 40 tygodnia - 1-2 palce poniżej łuków żebrowych
  

W pierwszych dniach 37 tygodnia ciąży dno macicy obniża się do wysokości z końca 37 tygodnia. Tak więc licząc od momentu kiedy dno macicy zaczyna opadać do porodu pozostaje około 2-4 tygodni przy czym u pierwiastek częściej 4 tygodni a u wieloródek 3 tygodnie.